Verbaasd kijken de cursisten mij aan wanneer ik die vraag heel stellig met “nee” beantwoord…. Want er wordt bij ons op het veld niet gespeeld. Geen puppy’s los van de lijn en met zijn allen “spelen”. Flauw hé. En al helemaal niet gezellig. En zeker niet gezellig voor de eigenaren. Want pups moeten toch socialiseren? En socialiseren kan echt alleen maar los van de lijn en door te spelen met elkaar.
Als ik nu die buzzer van Lingo gehad zou hebben klonk er heel hard een -UHUU- geluid. Want niets is minder waar.
Om te socialiseren hoef je je kwetsbare pup helemaal niet los te gooien in een pitt vol met andere pups. Sterker nog; doe dat lekker niet. Want je brengt je pup meer schade toe dan dat je daadwerkelijk iets bijdraagt aan het socialiseren van je pup. Hij leert wel iets. Veel pups leren dan namelijk dat andere honden helemaal niet zo leuk zijn als dat zijn eigenaar had beloofd.

Een puppygroep bestaat uit pups van verschillende formaten en elk een eigen karakter. Ik som even op welke verschillende pups in zo’n pitt kunnen rondlopen:
1. kleine kwetsbare puppy’s
2. grote lompe pups
3. onzekere pups
4. bange pups
5. pups met groeipijnen of ander lichamelijk ongemak
6. pups met botten en gewrichten die nog niet vast zitten
7. pups die al slechte ervaringen met andere honden hebben gehad
8. afwachtende pups
9. onstuimige pups
Ik zal er vast nog wel een paar zijn vergeten, maar dit is de hoofdmoot.

Iedereen kent vast het schoolplein nog. Als de schoolbel de pauze aankondigde, haastte je je snel naar het schoolplein. Maar was die pauze voor iedereen ook echt even gezellig? Al die losgeslagen kinderen. Blij dat er even niet geleerd of opgelet hoefde te worden. De een zat rustig op een bankje van zijn lunch te genieten terwijl anderen zich in groepsverband bij de fietsenstalling bezig hielden. En ergens daar tussen in zaten de plagers en de pesters. Zoveel verschillende kinderen, zoveel verschillende karakters en sociale vaardigheden. Er was meestal, zo niet altijd, toezicht nodig op het schoolplein van leerkrachten. Maar aanwezig zijn als toeziend oog, zegt nog niets over de deskundigheid en betrokkenheid van deze leerkrachten.
Iedereen heeft zijn eigen ervaring over die tijd op school. Bij de ene persoon heeft het weinig indruk achtergelaten. De ander herinnert zich alle fijne en gezellige momenten met vrienden en vriendinnen. En iemand anders voelt nu nog de littekens in zijn leven van de vele pesterijen. Pesterijen die een groot deel van hun leven hebben bepaald. Al die verschillende karakters die het maar “met elkaar zouden moeten kunnen vinden” in het leven. Als we eerlijk zijn en de mogelijkheid is er, hebben al deze verschillende karakters en leeftijden ieder een andere begeleiding nodig. En als dat niet mogelijk is, dan in ieder geval een actief toeziend oog op de sociale omgang onderling.
Bij honden is het écht niet anders. Ook daar heb je te maken met verschillende karakters, formaten, leeftijden en ervaringen. En in onze ideale wereld hebben die allemaal een andere begeleiding nodig:
Kleine kwetsbare pups
Hebben steun en bescherming nodig. Zij geven in hun lichaamstaal en gedrag aan dat ze meer ruimte nodig hebben. En bescherming tegen lompe en onstuimige honden. Lichamelijk zijn ze kwetsbaar. De kans op (blijvend) letsel is groot. Maar ook psychisch lopen ze risico: wanneer hun signalen die ze geven naar andere honden over het hoofd gezien worden, en de “boosdoener” toch door zal gaan, zullen zij zich in de toekomst genoodzaakt voelen hardere maatregelen te treffen. Welke maatregelen dat zijn verschilt per pup: grommen, happen, bijten, vluchten, wegkruipen… En het vervelende is dan juist, dat wij mensen boos worden op onze pup wanneer deze zich probeert te verdedigen. De kans dat je dan dichtklapt als hond en het écht even niet meer weet is erg groot.
Grote lompe pups
Leren niet zo makkelijk dat ze voorzichtig moeten zijn in de buurt van kleine kwetsbare pups. Dat is ook heel moeilijk voor ze omdat ze lichamelijk gezien er niks aan kunnen doen dat ze zo groot en lomp zijn. Heel jammer ook dat wij mensen dan boos op ze worden wanneer ze dat kleine kwetsbare pupje keihard omver lopen. Want ze probeerden er echt in een boog omheen te lopen, maar hun wendbaarheid is nu eenmaal 0,1.
Onzekere pups
Krijgen in een groep puppy’s niet de kans om meer zelfvertrouwen op te bouwen. Deze honden hebben tijd en afstand nodig om te ervaren dat er niets vervelends gebeurt. In een groep kun je dat onmogelijk goed begeleiden. Er gebeurt zoveel en zo snel. En 1 klein “oeps” moment is voor deze pups gelijk een “zie je nou wel”- moment voor de rest van hun leven.
Bange pups
Nog meer dan de onzekere pups hebben zij tijd en afstand nodig. Het liefst willen ze namelijk weg uit een situatie. En zit je toch middenin een situatie dan klap je volledig dicht en kun je geen kant meer op. Gevolg: andere honden zijn écht stom! En die moet ik de volgende keer wegjagen of keihard vermijden.
Pups met groeipijnen of ander lichamelijk ongemak
Deze pups reageren door de pijn anders dan wanneer ze pijnvrij zijn. Dat is ook logisch, want wij mensen reageren ook anders wanneer we pijn hebben. Je kunt een stuk minder hebben. En het liefst ben je zonder anderen om je heen. Dwing je zo’n puppy tot interactie met een andere pup tijdens een speelmoment, dan zadel je een andere pup op met een vervelende ervaring. Want een pup met pijn kán bijten om er voor te zorgen dat er niemand in de buurt komt. Daarnaast zorg je ervoor dat jouw pup na dit “spel met andere pups” nog meer pijn zal hebben en misschien zelfs een verergering van zijn aandoening.

Pups hebben botten en gewrichten die nog niet vast zitten
Botten en gewrichten moeten nog volgroeien (groeischijven moeten nog dicht). Maar ook spieren moeten zich nog ontwikkelen. Beweging is goed voor deze ontwikkeling. Maar bij een te zware belasting (wat spelen met meerdere honden tegelijk is) brengt risico’s met zich mee die direct zichtbaar kunnen zijn en op langere termijn zichtbaar worden.
Veel honden die wij zien lopen kreupel. Onzichtbaar voor veel eigenaren… zeer pijnlijk voor de honden. Afgebroken stukjes bot, gescheurde kniebanden, verschoven knieschijven zijn de ernstige vormen.
Pups zijn niet gebaat bij deze overbelasting. Zij hebben naast verantwoord bewegen ook rust nodig. Iets wat ze niet kunnen nemen wanneer zij zich in een groep bevinden.
Pups met eerdere negatieve ervaringen met andere honden
Deze pups hebben net als de onzekere en angstige pups meer afstand en tijd nodig. Zij hebben al slechte ervaringen gehad met andere honden. Dit heeft hun associatie nu al beïnvloedt: andere honden zijn niet leuk!
Dat hoeft nog niet zo erg te zijn, als deze pups van nu af aan positieve ervaringen met andere honden opdoen. Op hun eigen tempo en met de juiste andere honden. Niet iedere willekeurige andere hond is hier geschikt voor. Wil je voorkomen dat je met een hond aan de riem loopt die alleen maar weg wil van vreemde honden, dan respecteer je als eigenaar de behoeftes van jouw puppy. Anders leg je namelijk een basis voor uitvallen aan de riem naar andere honden.
Afwachtende pups
Deze pups willen op een veilige afstand eerst eens bekijken wat er allemaal gebeurt. En pas wanneer zij zien dat het oké is zullen zij de situatie willen gaan onderzoeken. En oké betekent: vooral veilig voor mij als pup.
Een pitt vol loslopende pups van verschillende formaten en karakters oogt niet alleen chaotisch… het IS ook chaotisch. En pups die de situatie afwachten, zullen geen aanstalten doen om de situatie te gaan onderzoeken. Die blijven graag langs de zijlijn kijken. Misschien willen ze zelfs weg. Komt er dan toch een horde pups op je af OF word je er middenin gezet… BOEM.. een slechte ervaring rijker. Waar je als eigenaar lang en intensief mee aan de slag mag gaan wil je voorkomen dat jouw hond andere honden niet als een bedreiging gaat zien.
Onstuimige pups
Wat deze pups nodig hebben is iemand die als begrenzer wil fungeren. Zelf zien ze namelijk in hun grote enthousiasme niet wat andere honden aangeven. Onzekere, bange en afwachtende pups willen graag afstand, de onstuimige hond wil graag direct en vol vaart fysiek contact. Dat zorgt voor zeer negatieve ervaringen bij deze pups. Wat bij hun de impact op langere termijn is heb ik je al uitvoerig uitgelegd. De onstuimige pup op zijn beurt leert daardoor niet dat hij echt een halte te ver is gegaan en zal dat dan de rest van zijn leven blijven doen. Gevolg: de grenzen van andere honden niet respecteren. Wat hem op een ander moment, op een andere plaats met andere honden, een vechtpartij op kan leveren. Ook al is zijn intentie: contact en spel….

Zoveel pups, zoveel karakters… zoveel om rekening mee te houden. Zoveel wat mis kan gaan omdat een groepje pups bij elkaar chaotisch is wanneer er geen juiste of te weinig juiste begeleiding is bij het -lekker los laten spelen van een groep pups-.
Wat dan wel?
- Laat pups liever 1 op 1 kennismaken met elkaar, los van de lijn in een veilige omgeving. Waarbij je beide pups in de gaten kunt houden en als een soort scheidsrechter het contact regelt.
- Dit scheidsrechteren doe je op een kalme manier zonder geduw, getrek of geroep.
- Zie je een onzekere, bange of afwachtende pup? Geef hem dan ook die tijd en ruimte die hij nodig heeft zonder direct fysiek contact. Laat hem bij jou in de buurt staan, liefst dicht bij je benen zodat hij kan schuilen wanneer hij dat nodig vindt.
- Zie je een onstuimige pup? Beperk hem dan een beetje en rem hem wat af door als een blokkade tussen beide pups te gaan staan. En beloon hem met lekkers wanneer zijn aandacht naar jou gaat in plaats van door te rennen naar de onzekere pup. Blijft hij toch alleen maar aandacht houden voor de andere pup (die liever geen direct contact heeft)? Lijn de onstuimige pup dan even aan zodat hij wat kalmer wordt.
- Steun een onzekere, bange en afwachtende pup. Ga door je knieën en laat hem tussen je benen zitten. Veilig en beschermd.
- Heeft jouw pup last van groeipijnen of is hij ziek? Geef hem dan rust en vermijd even een paar dagen fysiek contact; kijken op een afstand naar andere honden draagt ook bij aan een goede socialisatie..
Door het contact tussen pups op een actieve en kalme manier te begeleiden leren ze van ons én van elkaar. En die ervaring nemen zij mee in een volgende ontmoeting. En na iedere ontmoeting vergroten ze hun social skills naar andere honden 😊
Reactie schrijven